Εισαγωγή
Το ευρετήριο Merck παραθέτει τη διμενοξαδόλη ως "αναλγητικό" με την παρατήρηση "η κατάχρηση οδηγεί σε εξοικείωση ή εθισμό", η οποία αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι πρόκειται για ουσία τύπου οπιούχου. Επιπλέον, είναι μια ελεγχόμενη ουσία του καταλόγου Ι. Σε αντίθεση με πολλά άλλα οπιούχα, μικρές δομικές αλλαγές καταργούν πλήρως την οπιούχο δράση. Η παρασκευή από το βενζιλικό οξύ (3) είναι αρκετά εύκολη, αλλά περιλαμβάνει μάλλον δυσάρεστες χημικές ουσίες όπως το μεταλλικό νάτριο. Υπάρχουν πολύ εύκολα βήματα σύνθεσης που δεν απαιτούν ειδικά γυάλινα σκεύη ή σπάνια αντιδραστήρια. Τοβενζιλικό οξύ (3) μπορεί να παρασκευαστεί από την εμπορικά διαθέσιμη βιταμίνη Β1 με λίγα βήματα.
2-(διμεθυλαμινο)αιθυλο 1-αιθοξυ-1,1-διφαινυλακετικό υδροχλωρικό οξύ:
Σημείο βρασμού: 444,5 °C στα 760 mm Hg-
Σημείο τήξης: 170 - 172 °C-
Μοριακό βάρος: 363,92 g/mole-
Πυκνότητα:
Αριθμός CAS: 2424-75-1.
Εξοπλισμός και γυάλινα σκεύη.
- Φιάλη στρογγυλού πυθμένα 2 L, 500 mL και 150 mL,
- Κωνικό φιαλίδιο 5 ml,
- Συμπυκνωτής παλινδρόμησης,
- Μαγνητικός αναδευτήρας με θερμαντήρα,
- Υδρόλουτρο και πάγος,
- Βάση Retort και σφιγκτήρας για τη στερέωση της συσκευής,
- Πηγή κενού,
- Φιάλη Buchner και χωνί [για μικρές ποσότητες μπορεί να χρησιμοποιηθεί φίλτρο Schott],
- Θερμόμετρο εργαστηριακής ποιότητας (0 °C έως 100 °C),
- 500 mL x2- 100 mL x3- 50 mL x2 Ποτήρια ζέσεως,
- Γυάλινη ράβδος και σπάτουλα,
- Κωνική φιάλη 150 ml,
- Αποξηραντήρας κενού,
- Ένας φελλός που φέρει ένα σωλήνα λυγισμένο δύο φορές σε ορθή γωνία,
- Σωλήνας χλωριούχου ασβεστίου,
- Μηχανή Rotovap,
- Εργαστηριακή ζυγαριά (0,005-100g είναι κατάλληλη).
- Χωνί διαχωρισμού 1 L,
Αντιδραστήρια.
- 0,135 g υδροχλωρική θειαμίνη (βιταμίνη Β1),
- ~ 200 mL απεσταγμένο νερό,
- ~515 mL Αιθανόλη (EtOH absolute),
- 0,27 mL διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου 3 M aq (NaOH),
- 0,75 mL βενζαλδεΰδη,
- 25 mL Συμπυκνωμένο νιτρικό οξύ,
- 5 g υδροξείδιο του καλίου (KOH),
- 3 mL χλωριούχο θιονύλιο (SOCl2),
- 23 g μεταλλικό νάτριο (Na),
- ~ 200 mL διαιθυλαιθέρας,
- 100 mL ακετόνη,
- 20 g ανθρακικό κάλιο (K2CO3),
- 13 g 2-(διμεθυλαμινο)-αιθυλοχλωρίδιο,
- ~50 mL διάλυμα υδροχλωρικού οξέος 2N aq (HCl).
Σύνθεση πρόδρομων ουσιών
Βενζοΐνη (1)
Διαλύστε 0,135 g υδροχλωρικής θειαμίνης (βιταμίνη Β1) [ΕΥΚΟΛΑ ΑΓΟΡΑΣΙΜΟ] σε 0,27 mL απιονισμένου (ή απεσταγμένου) νερού σε κωνικό φιαλίδιο των 5 ml. Προσθέστε 1,2 mL αιθανόλης και ψύξτε το προκύπτον διάλυμα σε παγόλουτρο. Προσθέστε αργά 0,27 mL κρύου υδροξειδίου του νατρίου 3 M σταδιακά σε 2-3 λεπτά. Αναδεύστε απαλά το φιαλίδιο κατά τη διάρκεια της προσθήκης. Μετρήστε 0,75 mL βενζαλδεΰδης και προσθέστε τα στο μείγμα αντίδρασης. Τοποθετήστε στο φιαλίδιο έναν συμπυκνωτή και επαναρροφήστε στους ~60 °C για 75-80 λεπτά, ή καλύψτε το φιαλίδιο της αντίδρασης και αφήστε το να παραμείνει για 48 ώρες ή περισσότερο. Ψύξτε το μείγμα αντίδρασης σε θερμοκρασία δωματίου. Καταβυθίστε τη βενζόη με ψύξη του φιαλιδίου σε παγόλουτρο. Συλλέξτε το στερεό με διήθηση υπό κενό και πλύνετε με κρύο νερό.Ανακρυσταλλώνεται η βενζόη από αιθανόλη.
Βενζόλη (2)
Τοποθετούνται 10 g βενζοΐνης σε σκόνη (1) και 25 ml πυκνού νιτρικού οξέος σε φιάλη 150 ml εφοδιασμένη με ψυκτήρα νερούπαλινδρόμησης και θερμαίνεται η φιάλη σε υδατόλουτρο βρασμού. Μια φιάλη που έχει λαιμό από γυαλί που προσαρμόζεται απευθείας στον ψυκτήρα είναι η καλύτερη για το σκοπό αυτό. Εάν δεν υπάρχει, προσαρμόστε τη φιάλη στο συμπυκνωτή με φελλό (όχι ελαστικό πώμα) και στερεώστε και τη φιάλη και το συμπυκνωτή με ασφάλεια στη θέση τους κατά τη διάρκεια της θέρμανσης στο υδατόλουτρο: οι αναθυμιάσεις του νιτρώδους σαπίζουν το φελλό κατά τη θέρμανση και εάν χρησιμοποιηθεί μόνο ένας σφιγκτήρας, η φιάλη μπορεί ενδεχομένως να γλιστρήσει από το συμπυκνωτή ή εναλλακτικά ο τελευταίος μπορεί να πέσει στο πλάι υπό το βάρος του. Συνεχίστε τη θέρμανση για 1,5 ώρα, οπότε η κρυσταλλική βενζοΐνη θα έχει αντικατασταθεί πλήρως από το ελαιώδες βενζύλιο. Στη συνέχεια, ρίχνετε το μείγμα σε ποτήρι ζέσεως με κρύο νερό, οπότε με έντονη ανάδευση το έλαιο θα κρυσταλλωθεί σε κίτρινο στερεό. Φιλτράρετε το τελευταίο στην αντλία και πλύνετε καλά με νερό για να εξασφαλίσετε την πλήρη απομάκρυνση του οξέος. Ανακρυσταλλώνεται από μεθυλιωμένο ή διορθωμένο οινόπνευμα. Το βενζύλιο διαχωρίζεται ως διαυγείς κίτρινοι κρύσταλλοι, m.p. 95 °C απόδοση 9 g.
Τοποθετούνται 10 g βενζοΐνης σε σκόνη (1) και 25 ml πυκνού νιτρικού οξέος σε φιάλη 150 ml εφοδιασμένη με ψυκτήρα νερούπαλινδρόμησης και θερμαίνεται η φιάλη σε υδατόλουτρο βρασμού. Μια φιάλη που έχει λαιμό από γυαλί που προσαρμόζεται απευθείας στον ψυκτήρα είναι η καλύτερη για το σκοπό αυτό. Εάν δεν υπάρχει, προσαρμόστε τη φιάλη στο συμπυκνωτή με φελλό (όχι ελαστικό πώμα) και στερεώστε και τη φιάλη και το συμπυκνωτή με ασφάλεια στη θέση τους κατά τη διάρκεια της θέρμανσης στο υδατόλουτρο: οι αναθυμιάσεις του νιτρώδους σαπίζουν το φελλό κατά τη θέρμανση και εάν χρησιμοποιηθεί μόνο ένας σφιγκτήρας, η φιάλη μπορεί ενδεχομένως να γλιστρήσει από το συμπυκνωτή ή εναλλακτικά ο τελευταίος μπορεί να πέσει στο πλάι υπό το βάρος του. Συνεχίστε τη θέρμανση για 1,5 ώρα, οπότε η κρυσταλλική βενζοΐνη θα έχει αντικατασταθεί πλήρως από το ελαιώδες βενζύλιο. Στη συνέχεια, ρίχνετε το μείγμα σε ποτήρι ζέσεως με κρύο νερό, οπότε με έντονη ανάδευση το έλαιο θα κρυσταλλωθεί σε κίτρινο στερεό. Φιλτράρετε το τελευταίο στην αντλία και πλύνετε καλά με νερό για να εξασφαλίσετε την πλήρη απομάκρυνση του οξέος. Ανακρυσταλλώνεται από μεθυλιωμένο ή διορθωμένο οινόπνευμα. Το βενζύλιο διαχωρίζεται ως διαυγείς κίτρινοι κρύσταλλοι, m.p. 95 °C απόδοση 9 g.
Τρόπος σύνθεσης υδροχλωρικής διμενοξαδόλης
Βενζιλικό οξύ (3)
Διαλύονται 5 g βενζυλικού (2 ) σε 15 ml αιθανόλης που βράζει σε κωνική φιάλη εφοδιασμένη με συμπυκνωτή νερού παλινδρόμησης. Στη συνέχεια, προστίθεται διάλυμα 5 g KOH σε 10 mL νερού και θερμαίνεται το μείγμα (το οποίο αναπτύσσει γρήγορα μωβ χρώμα) σε υδατόλουτρο που βράζει για περίπου 15 λεπτά. Ψύχεται και αναδεύεται το διάλυμα, από το οποίο το βενζιλικό κάλιο διαχωρίζεται σε λεπτούς κρυστάλλους. Φιλτράρετε το προϊόν στην αντλία, χρησιμοποιώντας φιλτρόχαρτο ανθεκτικό στα αλκάλια ή χωνί φίλτρου από συμπυκνωμένο γυαλί. Οι κρύσταλλοι στο φίλτρο πλένονται με μικρή ποσότητα αιθανόλης για την απομάκρυνση του πορφυρού χρώματος και, στη συνέχεια, στραγγίζονται καλά.
Για τη λήψη του ελεύθερου οξέος, διαλύεται το άλας καλίου σε 50 ml κρύου νερού, διηθείται το διάλυμα εάν παραμένει μικρό αδιάλυτο υπόλειμμα και βράζεται απαλά το διαυγές διάλυμα ενώ προστίθεται αραιό H2SO4 μέχρι να ολοκληρωθεί ο διαχωρισμός του οξέος. Ψύξτε το διάλυμα και διηθήστε τους ανοιχτού πορτοκαλί χρώματος κρυστάλλους του βενζιλικού οξέος (3)- πλύνετε τους κρυστάλλους στο φίλτρο με λίγο ζεστό νερό, στραγγίστε καλά και, στη συνέχεια, στεγνώστε τους σε ξηραντήρα. Απόδοση ακατέργαστου οξέος, 4 g. Ανακρυσταλλώνεται από πολύ ζεστό νερό. Το βενζιλικό οξύ λαμβάνεται ως άχρωμοι κρύσταλλοι, m.p. 150 °C.
Το ξηρό βενζιλικό οξύ (3) σε σκόνη (10 g) λαμβάνεται σε κωνική φιάλη εφοδιασμένη με φελλό που φέρει σωλήνα λυγισμένο δύο φορές σε ορθή γωνία και καταλήγει σε σωλήνα χλωριούχου ασβεστίου. Προστίθεται χλωριούχο θιονύλιο (3 mL) και το μείγμα ανακινείται και διατηρείται κατά τη διάρκεια της νύχτας. Σχηματίζονται μεγάλοι κρύσταλλοι, οι οποίοι κατά την πλύση με λίγο μείγμα βενζολίου-πετρόλης δίνουν m.p. 119-120 °C (αποσύνθεση). Η απόδοση είναι 10
Αιθυλαιθέρας βενζιλικού οξέος (5)
23 g μεταλλικού νατρίου διαλύονται σε 450 mL απόλυτης αιθανόλης και θερμαίνονται με 123 g (0,5 mol) διφαινυλοχλωροοξικού οξέος (4 ) σε 2 L RBF σε υδατόλουτρο επί 30 λεπτά και η αλκοόλη αποστάζεται στο κενό. Το υπόλειμμα, διαλυμένο σε νερό, ανακινήθηκε με αιθέρα, στη συνέχεια οξύνθηκε και ανακινήθηκε εκ νέου με αιθέρα. Ο αιθέρας εξατμίστηκε και το υπόλειμμα, περίπου 100 g, ανακρυσταλλώθηκε από αιθανόλη για να δώσει αιθυλαιθέρα βενζιλικού οξέος, m.p. 110-111 °C (114 °C).
23 g μεταλλικού νατρίου διαλύονται σε 450 mL απόλυτης αιθανόλης και θερμαίνονται με 123 g (0,5 mol) διφαινυλοχλωροοξικού οξέος (4 ) σε 2 L RBF σε υδατόλουτρο επί 30 λεπτά και η αλκοόλη αποστάζεται στο κενό. Το υπόλειμμα, διαλυμένο σε νερό, ανακινήθηκε με αιθέρα, στη συνέχεια οξύνθηκε και ανακινήθηκε εκ νέου με αιθέρα. Ο αιθέρας εξατμίστηκε και το υπόλειμμα, περίπου 100 g, ανακρυσταλλώθηκε από αιθανόλη για να δώσει αιθυλαιθέρα βενζιλικού οξέος, m.p. 110-111 °C (114 °C).
Υδροχλωρική διμενοξαδόλη (6)
25 g αιθυλαιθέρα βενζιλικού οξέος (5) βράστηκαν σε 100 mL ακετόνης με 20 g ανθρακικού καλίου και 13 g 2-(διμεθυλαμινο)-αιθυλοχλωριδίου σε 500 RBF για 24 ώρες σε υδατόλουτρο. Η ακετόνη αποστάχθηκε και το υπόλειμμα κατανεμήθηκε μεταξύ αιθέρα και νερού, το αλκαλικό υδατικό διάλυμα ανακινήθηκε εκ νέου με αιθέρα και το συνδυασμένο με τον αιθέρα εκχυλίστηκε με HCl 2N έως ότου τα εκχυλίσματα ήταν σαφώς όξινα. Το νερό εξατμίστηκε σε κενό και το υπόλειμμα ανακρυσταλλώθηκε από αιθανόλη για να δώσει 65% υδροχλωρική διμενοξαδόλη (6), m.p. 165-166 °C.
25 g αιθυλαιθέρα βενζιλικού οξέος (5) βράστηκαν σε 100 mL ακετόνης με 20 g ανθρακικού καλίου και 13 g 2-(διμεθυλαμινο)-αιθυλοχλωριδίου σε 500 RBF για 24 ώρες σε υδατόλουτρο. Η ακετόνη αποστάχθηκε και το υπόλειμμα κατανεμήθηκε μεταξύ αιθέρα και νερού, το αλκαλικό υδατικό διάλυμα ανακινήθηκε εκ νέου με αιθέρα και το συνδυασμένο με τον αιθέρα εκχυλίστηκε με HCl 2N έως ότου τα εκχυλίσματα ήταν σαφώς όξινα. Το νερό εξατμίστηκε σε κενό και το υπόλειμμα ανακρυσταλλώθηκε από αιθανόλη για να δώσει 65% υδροχλωρική διμενοξαδόλη (6), m.p. 165-166 °C.
Last edited: