Ηρεμιστικά βενζοδιαζεπίνης & τραμαδόλη
Οι βενζοδιαζεπίνες (BZD ) είναι μια κατηγορία ψυχοδραστικών φαρμάκων γνωστή για τις κατασταλτικές τους επιδράσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ). Τα BZD ασκούν τις επιδράσεις τους κυρίως ενισχύοντας τη δραστηριότητα του ανασταλτικού νευροδιαβιβαστή γάμμα-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA). Προσδένονται σε συγκεκριμένες θέσεις στον υποδοχέα GABA-A, έναν τύπο υποδοχέα στον εγκέφαλο που ανταποκρίνεται στο GABA. Όταν τα BZD δεσμεύονται σε αυτές τις θέσεις, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της σύνδεσης του GABA στους υποδοχείς του. Η δράση αυτή ενισχύει τις ανασταλτικές επιδράσεις του GABA στη νευρωνική δραστηριότητα, οδηγώντας σε καταστολή, μυϊκή χαλάρωση, μειωμένο άγχος και αντισπασμωδικές επιδράσεις.
Παραδείγματα βενζοδιαζεπινών:
- Διαζεπάμη (Βάλιουμ): Συχνά συνταγογραφείται για αγχώδεις διαταραχές, μυϊκούς σπασμούς και επιληπτικές κρίσεις. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως ηρεμιστικό πριν από ορισμένες ιατρικές διαδικασίες.
- Λοραζεπάμη (Ativan): Χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία αγχωδών διαταραχών. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για αϋπνία, επιληπτικές κρίσεις και ως ηρεμιστικό πριν από χειρουργική επέμβαση ή άλλες ιατρικές διαδικασίες.
- Αλπραζολάμη (Xanax): Χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία των διαταραχών άγχους και πανικού.
- Κλοναζεπάμη (Klonopin): Συνταγογραφείται για διαταραχές πανικού και ορισμένους τύπους επιληπτικών κρίσεων.
- Τεμαζεπάμη (Restoril): Χρησιμοποιείται κυρίως για τη βραχυπρόθεσμη θεραπεία της αϋπνίας.
Η τραμαδόλη είναι ένα αναλγητικό κεντρικής δράσης που συνταγογραφείται συνήθως για τη θεραπεία του μέτριου έως σοβαρού πόνου. Ο μηχανισμός δράσης της είναι μοναδικός και πολύπλευρος. Η τραμαδόλη δρα ως αγωνιστής των μ-οπιοειδών υποδοχέων στο ΚΝΣ. Αυτό σημαίνει ότι συνδέεται με αυτούς τους υποδοχείς και τους ενεργοποιεί, οδηγώντας σε αναλγητικά αποτελέσματα παρόμοια με άλλα οπιοειδή. Εκτός από την οπιοειδή δράση της, η τραμαδόλη αναστέλλει επίσης την επαναπρόσληψη δύο σημαντικών νευροδιαβιβαστών: της νορεπινεφρίνης και της σεροτονίνης. Αυτή η δράση μπορεί να διαμορφώσει τα σήματα πόνου στο ΚΝΣ, συμβάλλοντας στην αναλγητική της δράση.
Ο συνδυασμός του αγωνισμού του μ-οπιοειδούς υποδοχέα και της αναστολής της επαναπρόσληψης μονοαμινών προσδίδει στην τραμαδόλη τον μοναδικό διπλό μηχανισμό δράσης της, καθιστώντας την αποτελεσματική στη θεραπεία διαφόρων τύπων πόνου, συμπεριλαμβανομένου του νευροπαθητικού πόνου.
Η τραμαδόλη μεταβολίζεται στο ήπαρ για την παραγωγή ενός ενεργού μεταβολίτη που ονομάζεται Ο-δεσμεθυλοτραμαδόλη (Μ1). Αυτός ο μεταβολίτης έχει μεγαλύτερη συγγένεια για τον υποδοχέα μ-οπιοειδών από την ίδια την τραμαδόλη και συμβάλλει σημαντικά στη συνολική αναλγητική δράση της τραμαδόλης.
Όταν τα BZD και η τραμαδόλη λαμβάνονται μαζί, υπάρχει πιθανότητα για πρόσθετη καταστολή του ΚΝΣ και της αναπνοής. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι και τα δύο φάρμακα καταθλίβουν το ΚΝΣ, αν και μέσω διαφορετικών μηχανισμών. Μελέτες υποδεικνύουν ότι οι επιληπτικές κρίσεις που προκαλούνται από την τραμαδόλη, οι οποίες μπορεί να εμφανιστούν σε καταστάσεις υπερδοσολογίας, σχετίζονται κυρίως με μια GABAεργική οδό και όχι απαραίτητα με σεροτονινεργικές οδούς, όπως θεωρούνταν προηγουμένως.
Οι συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, ζάλη, δυσκοιλιότητα και καταστολή του ΚΝΣ. Οι σοβαρές παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν επιληπτικές κρίσεις, σύνδρομο σεροτονίνης, αναπνευστική καταστολή και υπερδοσολογία, ειδικά όταν λαμβάνεται με άλλα κατασταλτικά του ΚΝΣ όπως οι βενζοδιαζεπίνες. Η συνδυασμένη χρήση τραμαδόλης και βενζοδιαζεπινών μπορεί να οδηγήσει σε ενισχυμένη καταστολή του ΚΝΣ και της αναπνοής, αυξάνοντας τον κίνδυνο υπερδοσολογίας και θανάτου. Υπάρχει επίσης αυξημένος κίνδυνος επιληπτικών κρίσεων, ιδίως στο πλαίσιο της υπερδοσολογίας τραμαδόλης.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα, συνιστούμε να αποφεύγεται αυτός ο συνδυασμός υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Last edited by a moderator:
