Aan het begin van de negentiende eeuw werd opium in Europa voor amusement gebruikt. Eerst was het in de mode bij de elite en de bohémiens, maar daarna werd het, net als cocaïne, populair bij de massa. De anti-alcohol wetten die werden aangenomen in Groot-Brittannië en de VS speelden een grote rol in de brede verspreiding van deze stoffen, en de katalysator voor het verbod op opiaten was de haat van migrerende arbeiders uit China.
Hierover en nog veel meer in het tweede deel van ons lange essay over de geschiedenis van opium, dat gewijd is aan het lot van de belangrijkste drug in de 19e en vroege 20e eeuw.
Van apotheken naar de massa
Tegen het midden van de negentiende eeuw begon men ook in Europa te praten over verslaving aan opiaten. Al in de vorige eeuw verschenen er "zwarte" of "Lancaster" druppels in de farmacopees van westerse landen, die qua opiumwerking veel beter waren dan laudanum. En in 1804 isoleerde de Duitse apotheker Friedrich Sertürner uit opium zijn "actieve bestanddeel" - "opium of meconzuur", dat hij morfine noemde naar de Griekse god van de slaap. Het was morfine, de eerste alkaloïde die in zijn zuiverste vorm uit planten werd gewonnen. De naam "morfine" werd later gegeven door de Franse scheikundige Joseph Louis Gay-Lussac.
Serturner bestudeerde zijn geesteskind en identificeerde en beschreef twee fundamenteel belangrijke kenmerken van chronisch gebruik van morfine: "hunkering naar de drug", dat wil zeggen geestelijke afhankelijkheid, en "verworven immuniteit voor de drug", dat wil zeggen tolerantie. Echter, morfineverslaving was nog steeds een halve eeuw verwijderd van verspreiding.
Hierover en nog veel meer in het tweede deel van ons lange essay over de geschiedenis van opium, dat gewijd is aan het lot van de belangrijkste drug in de 19e en vroege 20e eeuw.
Van apotheken naar de massa
Tegen het midden van de negentiende eeuw begon men ook in Europa te praten over verslaving aan opiaten. Al in de vorige eeuw verschenen er "zwarte" of "Lancaster" druppels in de farmacopees van westerse landen, die qua opiumwerking veel beter waren dan laudanum. En in 1804 isoleerde de Duitse apotheker Friedrich Sertürner uit opium zijn "actieve bestanddeel" - "opium of meconzuur", dat hij morfine noemde naar de Griekse god van de slaap. Het was morfine, de eerste alkaloïde die in zijn zuiverste vorm uit planten werd gewonnen. De naam "morfine" werd later gegeven door de Franse scheikundige Joseph Louis Gay-Lussac.
Serturner bestudeerde zijn geesteskind en identificeerde en beschreef twee fundamenteel belangrijke kenmerken van chronisch gebruik van morfine: "hunkering naar de drug", dat wil zeggen geestelijke afhankelijkheid, en "verworven immuniteit voor de drug", dat wil zeggen tolerantie. Echter, morfineverslaving was nog steeds een halve eeuw verwijderd van verspreiding.
Een van de voorwaarden daarvoor was de mode voor psychoactieve middelen, die zich verspreidde onder de Europese intellectuele elite en bohémiens in de eerste helft van de 19e eeuw. In Groot-Brittannië waren ze dol op laudanum en opiumpillen, in Frankrijk gaven ze de voorkeur aan hasjiesj.
De autobiografie van de schrijver Thomas de Quincey (1785-1859), "Confessions of an English Opium-Eater" (1822), was het manifest van de Engelse opiumverslaving.
Geschreven in een briljante stijl, had het kleurrijke portret van opium mijmeringen en hallucinaties een grote invloed op de fascinatie van de Europese elite voor drugs.
"...Dat was het wondermiddel voor alle menselijke tegenslagen, dat was het geheim van geluk, waarover filosofen eeuwenlang hebben getwist, en het geheim verkreeg ik onmiddellijk: nu kon geluk worden gekocht voor een penny en in een vestzak passen, nu kon het worden gekurkt in een fles en meegedragen worden met gehoorzame verrukking, en de liters kalmte van de ziel konden worden vervoerd door postkoetsen".
De Quincey riep zichzelf uit tot profeet van de "kerk van de opium", wat hem er niet van weerhield om de effecten van langdurige inname van laudanum te beschrijven.
"...De verbazing verdween en liet me niet zozeer achter met een gevoel van afschuw als wel met een gevoel van haat en walging. Over deze orde van bedreigingen, straffen en geheime kerkers heerste een oneindigheid en een eeuwigheid die me bijna gek maakten. Voorheen was het alleen morele en mentale kwelling, maar nu had mijn lichaam ook pijn: lelijke vogels, slangen, krokodillen kwelden het en van de laatste onderging ik bijzondere martelingen. De vervloekte krokodil boezemde me meer angst in dan alle andere. Ik was gedoemd om eeuwenlang met hem te leven".
De Quincey en de opiumoorlogen beïnvloedden ook de leden van de "Hasjiesjclub", die de psychiater Moreau de Tours in de jaren 1840 aan de overkant van het Kanaal oprichtte. Daar te zijn met Parijse bohemiens werd beschouwd als een teken van de uitverkorenen. Eugène Delacroix, Theophile Gautier, Charles Baudelaire, Alexandre Dumas, Honoré de Balzac en Victor Hugo kwamen er vaak. Hoewel de belangrijkste attractie in de salon de Algerijnse davamesk was, een kruidige jam op basis van hasj, experimenteerden de clubleden ook met opiaten.
Zo beschreef Gautier zijn ervaring met het roken van papavers en vergeleek Baudelaire in "Artificial Paradise" de effecten van de roes van hasj en opium. Naar zijn mening was de eerste veel gevaarlijker, hoewel hij beide beschouwde als de belichaming van de "geest der duisternis" die het menselijk ras tot slaaf maakt.
Maar al deze experimenten met psychoactieve stoffen waren het voorrecht van de elite en hadden weinig invloed op het leven van gewone Europeanen en Amerikanen. Het problematische gebruik van middelen werd echt wijdverspreid als gevolg van alcoholbeperkingen en oorlogen: de Krimoorlog, daarna de Frans-Pruisische Oorlog, de Amerikaanse Burgeroorlog.
In 1840, tegen de achtergrond van de strijd tegen het Chartisme in Groot-Brittannië, werden strenge wetten aangenomen om de verkoop van alcohol te beperken, voornamelijk gin, dat sinds de 18e eeuw het belangrijkste middel tot vergetelheid was geweest voor de Engelse lagere klassen. Maar het proletariaat vond al snel een uitweg en troost in opiumpillen, die aanzienlijk goedkoper werden dan alcohol.
In 1859 werd er in Engeland 61.000 pond opium (meer dan 27,5 ton) geconsumeerd. Volgens sommige schattingen gebruikte ongeveer 5% van de bevolking de drug regelmatig.
In 1840, tegen de achtergrond van de strijd tegen het Chartisme in Groot-Brittannië, werden strenge wetten aangenomen om de verkoop van alcohol te beperken, voornamelijk gin, dat sinds de 18e eeuw het belangrijkste middel tot vergetelheid was geweest voor de Engelse lagere klassen. Maar het proletariaat vond al snel een uitweg en troost in opiumpillen, die aanzienlijk goedkoper werden dan alcohol.
In 1859 werd er in Engeland 61.000 pond opium (meer dan 27,5 ton) geconsumeerd. Volgens sommige schattingen gebruikte ongeveer 5% van de bevolking de drug regelmatig.
In 1853 vonden de Brit Wood en de Fransman Pravas een injectiespuit en een injectienaald uit en begon morfine - meer precies, een oplossing van het hydrochloridezout morfine - actief te worden gebruikt voor verdoving tijdens chirurgische ingrepen. De eerste massale toepassing van het geneesmiddel in de chirurgie vond plaats op de velden van de Krim-campagne van 1853-1856.
In de Verenigde Staten leidde het wijdverbreide gebruik van morfine-injecties in ziekenafdelingen tijdens de Burgeroorlog tot het ontstaan van de "soldatenziekte" - morfineverslaving, waaraan meer dan 400 duizend mensen leden.
Soldaten in gevechtsomstandigheden injecteerden zichzelf met morfine om te kalmeren en te ontspannen. Volgens sommige rapporten raakte bijna de helft van de Duitse soldaten en officieren die deelnamen aan de Frans-Pruisische oorlog in 1870-1871 verslaafd aan morfine.
In de Verenigde Staten leidde het wijdverbreide gebruik van morfine-injecties in ziekenafdelingen tijdens de Burgeroorlog tot het ontstaan van de "soldatenziekte" - morfineverslaving, waaraan meer dan 400 duizend mensen leden.
Soldaten in gevechtsomstandigheden injecteerden zichzelf met morfine om te kalmeren en te ontspannen. Volgens sommige rapporten raakte bijna de helft van de Duitse soldaten en officieren die deelnamen aan de Frans-Pruisische oorlog in 1870-1871 verslaafd aan morfine.
De populariteit van morfine was ook te danken aan het feit dat het, in tegenstelling tot opium, niet als verslavend werd beschouwd. Omdat opium in Europa ofwel werd gegeten ofwel in de vorm van druppels werd ingenomen, werd de verslaving die het veroorzaakte toegeschreven aan de eigenaardigheden van de maag. En men dacht dat de onderhuidse injectie van morfine verslaving aan de stof zou voorkomen.
Daarom werd het onder andere gebruikt om opiumverslaving en alcoholisme te behandelen. Deze misvatting veroorzaakte een aanzienlijke verspreiding van morfinomanie, of morfinisme, vooral onder vrouwen en medische professionals.
Daarom werd het onder andere gebruikt om opiumverslaving en alcoholisme te behandelen. Deze misvatting veroorzaakte een aanzienlijke verspreiding van morfinomanie, of morfinisme, vooral onder vrouwen en medische professionals.
"Een morfinist die de drug met voedsel gebruikt is gemakkelijker te genezen dan iemand die zichzelf injecteert. Vaak is fysiek geweld de enige manier. Ik ken een geval waarbij een jonge arts die zichzelf morfine inspoot alleen genezen kon worden door hem meer dan een week op te sluiten in een kamer. Hij verzette zich als een maniak, krabde met zijn nagels aan de muren, huilde en schreeuwde, at niets, kon niet slapen, had diarree, enzovoort. Uiteindelijk, na een paar dagen van genadeloze opsluiting, voelde hij zich beter, begon te slapen en te eten"
- schreef de Beierse toxicoloog Hermann von Beck.
- schreef de Beierse toxicoloog Hermann von Beck.
Tegelijkertijd nam de omvang van de opiumverslaving toe. In de tweede helft van de 19e eeuw werden in de Verenigde Staten razendsnel spoorwegen aangelegd en Chinese koelies werden massaal ingezet op deze bouwplaatsen. De gastarbeiders uit het Hemelse Rijk brachten natuurlijk de gewoonte om opium te roken met zich mee. De eerste rookruimtes werden geopend in Chinatown in San Francisco, gevolgd door soortgelijke etablissementen in New York.
Maar al in 1875 werd in San Francisco de eerste lokale wet uitgevaardigd die het onderhouden en bezoeken van rookruimtes verbood. Net als een eeuw eerder in China zelf, bleek deze maatregel echter niet effectief.
De eerste maatregelen tegen de verspreiding van opium in de Verenigde Staten werden niet zozeer ingegeven door bezorgdheid om de publieke moraal als wel door een groeiende xenofobie ten opzichte van immigranten uit China.
Na de Burgeroorlog waren racistische en nationalistische vooroordelen al sterk in het land en later kwamen daar economische redenen bij.
Maar al in 1875 werd in San Francisco de eerste lokale wet uitgevaardigd die het onderhouden en bezoeken van rookruimtes verbood. Net als een eeuw eerder in China zelf, bleek deze maatregel echter niet effectief.
De eerste maatregelen tegen de verspreiding van opium in de Verenigde Staten werden niet zozeer ingegeven door bezorgdheid om de publieke moraal als wel door een groeiende xenofobie ten opzichte van immigranten uit China.
Na de Burgeroorlog waren racistische en nationalistische vooroordelen al sterk in het land en later kwamen daar economische redenen bij.
Op 10 mei 1869 werd in Utah de laatste kruk van massief goud ceremonieel in de dwarsligger geslagen waarmee de bouw van de First Transcontinental Railroad werd voltooid, in aanwezigheid van Amerikaanse overheidsfunctionarissen en een grote menigte arbeiders.
Ongeveer vijfduizend bouwvakkers, van wie tweederde Kuli waren, gewend aan extreem zwaar werk voor 30-35 dollar per maand (530-640 dollar in het geld van vandaag), zaten van de ene op de andere dag zonder werk. Van dit schamele loon konden ze nog tot 20 dollar per maand sparen. Dat wil zeggen, mensen waren bereid om letterlijk voor een hongerloon te werken.
Ondertussen waren er bijna geen andere banen in het Wilde Westen. Dit kon niet anders dan invloed hebben op de houding van blanke Amerikanen tegenover hun collega's van over de oceaan. Wat het werd, wordt prachtig geïllustreerd in Mark Twain's Letters of a Chinese Man.
Een ervan beschrijft hoe de hoofdpersoon, A-Sun-hee, een recente Chinese immigrant in de States, wordt aangevallen door blanke schurken met een gemene hond. De klassieker uit de Amerikaanse literatuur redt zijn personage van de dood door tussenkomst van een bezorgde voorbijganger.
"Toen vroeg de voorbijganger die de politieagenten binnenbracht aan de jongemannen waarom ze me zo onmenselijk hadden behandeld, maar de mannen vertelden hem dat hij zich niet met zijn zaken moest bemoeien. Die verdomde Chinezen komen naar Amerika om fatsoenlijke blanken brood uit de mond te kloppen - verklaarden ze, en als we proberen op te komen voor onze wettelijke rechten, zijn er mensen die er verhalen over maken".
Vele anderen konden niet ontsnappen. Datzelfde jaar, 1869, waren er racistische pogroms tegen Aziaten in San Francisco.
De apotheose van de anti-Chinese vreemdelingenhaat in de Verenigde Staten op wetgevend niveau was de "Chinese Exclusion Act" die in 1882 door het Congres werd aangenomen en die hun immigratie en naturalisatie verbood. En op sociaal niveau - het bloedbad in Rock Springs, Wyoming in september 1885. Op dat moment werden enkele tientallen Chinese koelies gedood door blanke arbeiders vanwege een arbeidsconflict in de mijnen.
Samen met puriteinse preutsheid was xenofobie een van de voorwaarden voor de VS om later het vlaggenschip te worden van de wereldwijde antidrugscampagne.
Opium roken verspreidde zich ook in Europese hoofdsteden. De houding van het publiek tegenover opium was al onderkoeld, maar het punt van verbod was nog niet bereikt. "Er zijn holen voor opiumrokers waar vergetelheid kan worden gekocht. Er zijn afschuwelijke crèches waar de herinnering aan oude zonden kan worden verdronken in de waanzin van nieuwe" - zo beschreef Oscar Wilde deze hotspots in Londen in Portret van Dorian Gray.
Vele anderen konden niet ontsnappen. Datzelfde jaar, 1869, waren er racistische pogroms tegen Aziaten in San Francisco.
De apotheose van de anti-Chinese vreemdelingenhaat in de Verenigde Staten op wetgevend niveau was de "Chinese Exclusion Act" die in 1882 door het Congres werd aangenomen en die hun immigratie en naturalisatie verbood. En op sociaal niveau - het bloedbad in Rock Springs, Wyoming in september 1885. Op dat moment werden enkele tientallen Chinese koelies gedood door blanke arbeiders vanwege een arbeidsconflict in de mijnen.
Samen met puriteinse preutsheid was xenofobie een van de voorwaarden voor de VS om later het vlaggenschip te worden van de wereldwijde antidrugscampagne.
Opium roken verspreidde zich ook in Europese hoofdsteden. De houding van het publiek tegenover opium was al onderkoeld, maar het punt van verbod was nog niet bereikt. "Er zijn holen voor opiumrokers waar vergetelheid kan worden gekocht. Er zijn afschuwelijke crèches waar de herinnering aan oude zonden kan worden verdronken in de waanzin van nieuwe" - zo beschreef Oscar Wilde deze hotspots in Londen in Portret van Dorian Gray.
Een klap voor cocaïne- en heroïneverslaving
In 1868 werd het in Engeland verboden om opium te gebruiken zonder doktersrecept. Het bleef echter op de open markt en privé-artsen schreven rustig recepten uit voor patiënten.
Op de Internationale Opium Conferentie in 1880 werd het misbruik van verdovende middelen erkend als een ziekte die verslaving werd genoemd. De zoektocht naar remedies voor de nieuwe aandoening begon. Eén daarvan werd enige tijd overwogen kort voor de ontdekking van het stimulerende middel cocaïne. Met name Sigmund Freud stelde voor om morfinisme ermee te behandelen.
In de Verenigde Staten bedacht de apotheker John Pemberton, een veteraan uit de Burgeroorlog die leed aan de "soldatenziekte", een drankje op basis van coca- en colanootextracten voor de behandeling ervan, dat hij Coca-Cola noemde. Het werd echter al snel duidelijk dat cocaïne ook verslavend was.
In 1868 werd het in Engeland verboden om opium te gebruiken zonder doktersrecept. Het bleef echter op de open markt en privé-artsen schreven rustig recepten uit voor patiënten.
Op de Internationale Opium Conferentie in 1880 werd het misbruik van verdovende middelen erkend als een ziekte die verslaving werd genoemd. De zoektocht naar remedies voor de nieuwe aandoening begon. Eén daarvan werd enige tijd overwogen kort voor de ontdekking van het stimulerende middel cocaïne. Met name Sigmund Freud stelde voor om morfinisme ermee te behandelen.
In de Verenigde Staten bedacht de apotheker John Pemberton, een veteraan uit de Burgeroorlog die leed aan de "soldatenziekte", een drankje op basis van coca- en colanootextracten voor de behandeling ervan, dat hij Coca-Cola noemde. Het werd echter al snel duidelijk dat cocaïne ook verslavend was.
In 1874 synthetiseerde de Engelse scheikundige Alder Wright een nieuw morfinederivaat, diacetylmorfine. In die tijd trok deze ontdekking niet veel aandacht. Maar helemaal aan het einde van de eeuw raakte de Duitse chemicus Felix Hoffmann, die eerder voor het farmaceutische bedrijf Bayer het pijnstillende middel had ontwikkeld dat bekend werd als aspirine, geïnteresseerd in deze stof.
Diacetylmorfine, of zoals Hoffmann het noemde, diamorfine, produceerde, in tegenstelling tot zijn steeds verfoeilijkere "papa", een relatief rustige euforie met minimale gedrags- en intellectuele verstoringen. En het leek niet verslavend te zijn. Dus besloten ze het te gebruiken om morfineverslaving te behandelen en ook als hoestdrank voor kinderen. En in 1898 patenteerde en commercialiseerde Bayer een nieuw medicijn - heroïne.
Volgens één versie kreeg het medicijn deze naam omdat men geloofde dat het "heroïsch" een breed scala aan kwalen kon bestrijden. Volgens een andere versie moedigde het middel, toen het werd getest op de werknemers van het bedrijf, hen zo aan dat ze dachten dat ze "helden" waren.
Diacetylmorfine, of zoals Hoffmann het noemde, diamorfine, produceerde, in tegenstelling tot zijn steeds verfoeilijkere "papa", een relatief rustige euforie met minimale gedrags- en intellectuele verstoringen. En het leek niet verslavend te zijn. Dus besloten ze het te gebruiken om morfineverslaving te behandelen en ook als hoestdrank voor kinderen. En in 1898 patenteerde en commercialiseerde Bayer een nieuw medicijn - heroïne.
Volgens één versie kreeg het medicijn deze naam omdat men geloofde dat het "heroïsch" een breed scala aan kwalen kon bestrijden. Volgens een andere versie moedigde het middel, toen het werd getest op de werknemers van het bedrijf, hen zo aan dat ze dachten dat ze "helden" waren.
De drug werd veel gebruikt als een effectieve vervanging voor morfine tijdens het eerste decennium van de 20e eeuw, totdat artsen en apothekers begonnen op te merken dat sommige patiënten buitensporige hoeveelheden heroïnehoestdrankjes namen. Toen bleek dat synthetische heroïne in de lever wordt afgebroken tot zijn verraderlijke precursor, morfine. De cirkel was rond.