"Miasta o złej reputacji są równie atrakcyjne jak złe kobiety" - napisał Pablo Neruda, chilijski senator i laureat Nagrody Nobla. Zła reputacja to drugie imię Kolumbii.
Teraz jest trochę spokojniej, ale cztery lata temu, kiedy wsiadałem do autobusu międzymiastowego, mężczyzna z kamerą wideo przychodził i robił zdjęcia twarzy pasażerów, zanim autobus odjechał.
- Po co filmować twarze pasażerów autobusu?
- Na wypadek porwania autobusu. Chcemy wiedzieć, kto w nim był.
Głównym zagrożeniem były Rewolucyjne Siły Zbrojne - FARC .Autobus jechał z Bogoty, w sercu kraju, przez góry do Popayán, gdzie trzy lub cztery frakcje walczyły o kontrolę nad miastem, o czym dowiedzieliśmy się po przybyciu na miejsce. Ale wybraliśmy stosunkowo bezpieczną trasę.
Znacznie gorzej jest bliżej granicy z Ekwadorem, gdzie wulkan wystaje z chmur, a na jego zboczach wybuchają miny przeciwpiechotne.
Teraz jest trochę spokojniej, ale cztery lata temu, kiedy wsiadałem do autobusu międzymiastowego, mężczyzna z kamerą wideo przychodził i robił zdjęcia twarzy pasażerów, zanim autobus odjechał.
- Po co filmować twarze pasażerów autobusu?
- Na wypadek porwania autobusu. Chcemy wiedzieć, kto w nim był.
Głównym zagrożeniem były Rewolucyjne Siły Zbrojne - FARC .Autobus jechał z Bogoty, w sercu kraju, przez góry do Popayán, gdzie trzy lub cztery frakcje walczyły o kontrolę nad miastem, o czym dowiedzieliśmy się po przybyciu na miejsce. Ale wybraliśmy stosunkowo bezpieczną trasę.
Znacznie gorzej jest bliżej granicy z Ekwadorem, gdzie wulkan wystaje z chmur, a na jego zboczach wybuchają miny przeciwpiechotne.
Przewodniki i fora piszą o większości tych miejsc: przed wyjazdem warto sprawdzić aktualne informacje o bezpieczeństwie. To tutaj produkuje się kokainę.
Jaki jest produkt narodowy Kolumbii? Mało prawdopodobne, by ktokolwiek pomyślał o kawie. Albo o Fernando Botero, lokalnym artyście i rzeźbiarzu, który przedstawia hipertroficznych otyłych chłopów, wojskowych, zwierzęta, pyzatą Monę Lisę, grubego Jezusa i prezydenta Uribe .
Ilustracje wszystkich ważnych momentów w historii, odciski najważniejszych postaci (historycznych, ludowych, mitycznych) są w jego twórczości. Człowiek, który był zarówno najlepszy, jak i najgorszy w Kolumbii, produkt zarówno krajowy, jak i eksportowy, został tu uchwycony w swojej ostatniej chwili. Z bronią, wyskakujący na dachy Medellín, boso - pod gradem kul.
Taką sceną kończy się drugi sezon serialu Narcos, który stał się jedną z głośniejszych premier Netflixa. Władze Kolumbii były bardzo zaniepokojone przed rozpoczęciem zdjęć i nie muszę wyjaśniać dlaczego.
Jaki jest produkt narodowy Kolumbii? Mało prawdopodobne, by ktokolwiek pomyślał o kawie. Albo o Fernando Botero, lokalnym artyście i rzeźbiarzu, który przedstawia hipertroficznych otyłych chłopów, wojskowych, zwierzęta, pyzatą Monę Lisę, grubego Jezusa i prezydenta Uribe .
Ilustracje wszystkich ważnych momentów w historii, odciski najważniejszych postaci (historycznych, ludowych, mitycznych) są w jego twórczości. Człowiek, który był zarówno najlepszy, jak i najgorszy w Kolumbii, produkt zarówno krajowy, jak i eksportowy, został tu uchwycony w swojej ostatniej chwili. Z bronią, wyskakujący na dachy Medellín, boso - pod gradem kul.
Taką sceną kończy się drugi sezon serialu Narcos, który stał się jedną z głośniejszych premier Netflixa. Władze Kolumbii były bardzo zaniepokojone przed rozpoczęciem zdjęć i nie muszę wyjaśniać dlaczego.
Od lat starają się przekazać prawdę o tym, kim był Escobar i co zrobił, ale wciąż jego całkowicie romantyczny wizerunek przytłacza wszystko inne w umysłach ludzi. Magiczny realizm.
Na wybrzeżu Pacyfiku, w wiosce rybackiej Baia Solano, znajduje się hotel. Jest prawie pusty; zatrzymaliśmy się w małym bungalowie w pobliżu. Wioska nie ma dróg, nie ma pociągów, a koleje w Kolumbii są martwe, a małe samoloty lądują na lokalnym lotnisku kilka razy w tygodniu.
Turyści w małych grupach przyjeżdżają głównie od sierpnia do października, kiedy wieloryby przybywają do zatoki. Wszędzie jest personel wojskowy. Jeden z nich ręcznie przegląda bagaż każdego pasażera. Inny obok niego trzyma psa.
Właściciel bungalowu, w którym mieszkamy, jest rybakiem, jak wszyscy w tej wiosce, który chodzi bez karabinu maszynowego.
- Nie macie teraz zbyt wielu turystów. Czy w sezonie jest ich więcej?
- Nie, oczywiście, że nie. Niewiele osób tu przyjeżdża.Wszyscy jadą na Karaiby, do Cartageny, Santa Marta.
- To dlaczego jest tu hotel?
- Och, zbudowałem go. Dla Pablo. Kiedyś byłem zwykłym rybakiem. Pablo przybył tutaj i wszyscy zaczęliśmy brać jego kokainę.Łodzie aż do Panamy.
- Wszyscy?
- Wszyscy.
Jeśli nie pracujesz dla Pabla, to donosisz na niego policji.Potem rozmowa była krótka. Plata o plomo - srebro czy ołów.
Srebro, oczywiście, jest lepsze. A ty przyzwyczaiłeś się do łatwych pieniędzy...A potem został zabity.
Hotel stoi, a czasem nawet ktoś w nim mieszka. Jest wielu wojskowych, którzy łapią przemytników. Kiedyś prowadzili operacje przeciwko FARC, ale już tu nie przyjeżdżają. Teraz FARC nie stanowi już zagrożenia. Przynajmniej tak myśleliśmy, dopóki nie okazało się, że Arsen Voskanyan, który został porwany podczas łapania żab i rzekomo odsprzedawał te płazy, został zastrzelony podczas ucieczki. Najprawdopodobniej został złapany przez Kolumbijską Armię Wyzwolenia Narodowego.
- Nie, oczywiście, że nie. Niewiele osób tu przyjeżdża.Wszyscy jadą na Karaiby, do Cartageny, Santa Marta.
- To dlaczego jest tu hotel?
- Och, zbudowałem go. Dla Pablo. Kiedyś byłem zwykłym rybakiem. Pablo przybył tutaj i wszyscy zaczęliśmy brać jego kokainę.Łodzie aż do Panamy.
- Wszyscy?
- Wszyscy.
Jeśli nie pracujesz dla Pabla, to donosisz na niego policji.Potem rozmowa była krótka. Plata o plomo - srebro czy ołów.
Srebro, oczywiście, jest lepsze. A ty przyzwyczaiłeś się do łatwych pieniędzy...A potem został zabity.
Hotel stoi, a czasem nawet ktoś w nim mieszka. Jest wielu wojskowych, którzy łapią przemytników. Kiedyś prowadzili operacje przeciwko FARC, ale już tu nie przyjeżdżają. Teraz FARC nie stanowi już zagrożenia. Przynajmniej tak myśleliśmy, dopóki nie okazało się, że Arsen Voskanyan, który został porwany podczas łapania żab i rzekomo odsprzedawał te płazy, został zastrzelony podczas ucieczki. Najprawdopodobniej został złapany przez Kolumbijską Armię Wyzwolenia Narodowego.
Wszystko to dzieje się w kontekście przyznania Pokojowej Nagrody Nobla w 2016 r. kolumbijskiemu prezydentowi Juanowi Manuelowi Santosowi, któremu udało się wynegocjować z lewicowymi rebeliantami z FARC.
Ich szef Timoleón Jiménez rozpoczął już rozbrajanie swoich oddziałów partyzanckich, gdy okazało się, że ludzie nadal są chwytani, nadal są zabijani, tylko teraz przestało się to opłacać: partyzanci nie kontrolowali już wszystkich trudno dostępnych obszarów kraju, a coraz trudniej było pobierać "podatek rewolucyjny" od producentów kokainy, zwłaszcza gdy pospiesznie przenieśli się do Boliwii, Peru, a Hugo Chavez, który wspierał ich z sąsiedniej Wenezueli, zniknął.
Towszystko, zabawa się skończyła, ale tylko widmo socjalistycznej rewolucji wciąż krąży po kraju.
Ich szef Timoleón Jiménez rozpoczął już rozbrajanie swoich oddziałów partyzanckich, gdy okazało się, że ludzie nadal są chwytani, nadal są zabijani, tylko teraz przestało się to opłacać: partyzanci nie kontrolowali już wszystkich trudno dostępnych obszarów kraju, a coraz trudniej było pobierać "podatek rewolucyjny" od producentów kokainy, zwłaszcza gdy pospiesznie przenieśli się do Boliwii, Peru, a Hugo Chavez, który wspierał ich z sąsiedniej Wenezueli, zniknął.
Towszystko, zabawa się skończyła, ale tylko widmo socjalistycznej rewolucji wciąż krąży po kraju.
Południowe wybrzeże Pacyfiku w Kolumbii ma swoją własną historię związaną z geografią. Region Chocó jest zamieszkany przez Afrokolumbijczyków. Podczas gdy wybrzeże Atlantyku ma więcej koki, region Chocó ma więcej cracku i syntetycznych pochodnych, od których ludzie natychmiast się uzależniają.
Wysoki poziom przestępczości ulicznej, rabunki, gangi, czasami strzykawki pod stopami. Wojsko coraz częściej obserwuje granicę, zwrócone twarzą do wody. Odizolowane dzielnice, miasta odcięte od siebie. Blokady dróg co kilka kilometrów. Fortyfikacje, drut kolczasty, kagańce karabinów maszynowych.
Tumaco to miasto na trzech wyspach. Historia tego miejsca jest dość zabawna: Francisco Pizarro zab iłtu Inków, a Henry Morgan zakopałgdzieś na plaży złoto, które ukradł Hiszpanom. Teraz rybacy łowią ryby, a handlarze narkotyków ścigają się z towarem łodziami motorowymi i mini okrętami podwodnymi. Jeden z nich leży na plaży, wraz z innymi skonfiskowanymi statkami.
Wysoki poziom przestępczości ulicznej, rabunki, gangi, czasami strzykawki pod stopami. Wojsko coraz częściej obserwuje granicę, zwrócone twarzą do wody. Odizolowane dzielnice, miasta odcięte od siebie. Blokady dróg co kilka kilometrów. Fortyfikacje, drut kolczasty, kagańce karabinów maszynowych.
Tumaco to miasto na trzech wyspach. Historia tego miejsca jest dość zabawna: Francisco Pizarro zab iłtu Inków, a Henry Morgan zakopałgdzieś na plaży złoto, które ukradł Hiszpanom. Teraz rybacy łowią ryby, a handlarze narkotyków ścigają się z towarem łodziami motorowymi i mini okrętami podwodnymi. Jeden z nich leży na plaży, wraz z innymi skonfiskowanymi statkami.
Amerykański bohater z Narcos nie przetrwałby tu tygodnia - biali zbyt rzucają się w oczy, zwłaszcza gdy oddalisz się od dużych miast.
Wypłynięcie opóźniło się o godzinę. Przynajmniej nie przegapiliśmy przypływu. Kapitan łodzi najpierw długo zbierał wodę z łodzi, a potem przestał to robić, najwyraźniej zmęczony. Kiedy wszedłem na pokład, pierwszą rzeczą, którą włożyli mi do rąk, było czyjeś niemowlę.
Na bilecie wyszczególnione byłyświadczenia ubezpieczeniowe - 3 miliony pesos za śmierć, 1,2 miliona za kalectwo i tyle samo za koszty leczenia.
Trasa wiodła najpierw przez ocean, potem przez rzeki i strumienie między wioskami zagubionymi w lasach namorzynowych. Łódź pokonała tylko jedną trzecią drogi, co było do przewidzenia.
W końcu zepsuła się skrzynia biegów łodzi, niektórzy ludzie przenieśli się na nadpływające statki, a ci, którzy pozostali na pokładzie, zostali zabrani przez holownik. W pobliskiej wiosce znajdował się mechanik, a naprawa zajęła trochę więcej czasu.
Przepłynięcie poza harmonogramem musiało wywołać pewne zdenerwowanie w wojsku - syrena zabrzmiała na jednym z zakrętów rzeki, a łódź wojskowa zbliżyła się z małą prędkością. Spod plandeki wystawały wieżyczki karabinów maszynowych, niektóre wycelowane w łódź, wydawało się nawet, że są tam działa przeciwlotnicze: "Co tak długo? Dokumenty statku!".
Wypłynięcie opóźniło się o godzinę. Przynajmniej nie przegapiliśmy przypływu. Kapitan łodzi najpierw długo zbierał wodę z łodzi, a potem przestał to robić, najwyraźniej zmęczony. Kiedy wszedłem na pokład, pierwszą rzeczą, którą włożyli mi do rąk, było czyjeś niemowlę.
Na bilecie wyszczególnione byłyświadczenia ubezpieczeniowe - 3 miliony pesos za śmierć, 1,2 miliona za kalectwo i tyle samo za koszty leczenia.
Trasa wiodła najpierw przez ocean, potem przez rzeki i strumienie między wioskami zagubionymi w lasach namorzynowych. Łódź pokonała tylko jedną trzecią drogi, co było do przewidzenia.
W końcu zepsuła się skrzynia biegów łodzi, niektórzy ludzie przenieśli się na nadpływające statki, a ci, którzy pozostali na pokładzie, zostali zabrani przez holownik. W pobliskiej wiosce znajdował się mechanik, a naprawa zajęła trochę więcej czasu.
Przepłynięcie poza harmonogramem musiało wywołać pewne zdenerwowanie w wojsku - syrena zabrzmiała na jednym z zakrętów rzeki, a łódź wojskowa zbliżyła się z małą prędkością. Spod plandeki wystawały wieżyczki karabinów maszynowych, niektóre wycelowane w łódź, wydawało się nawet, że są tam działa przeciwlotnicze: "Co tak długo? Dokumenty statku!".
To czarna dziura, do której nie docierają samoloty, autobusy ani nic poza łodziami. To poważne miejsce, do którego można się dostać. "Bienvenidos a Charco city" - zażartował kapitan. I poinformował nas - następna łódź jest rano.
Większość całej kolumbijskiej koki jest produkowana na tym obszarze, transportowana do fabryk w lesie i tam przetwarzana na kokainę. Niektórzy ją uprawiają, inni transportują, jeszcze inni przetwarzają. Najbliższym dużym miastem jest Cali.
Cali jest centrum kultury klubowej. "Cali limpia, Cali linda" - czyste i piękne, jak mówili ci, którzy wrzucali zwłoki do rzeki.
Kartel narkotykowy z Cali był największym ze wszystkich, po wojnie z grupą Escobara z Medellin, to oni dyktowali ceny i warunki, w tym kolumbijskim politykom. Kartel przestał istnieć w latach 90-tych, ale jest powód, dla którego wciąż jest tu tak dużo wojska.
Nie da się kontrolować wszystkich rzek i leśnych ścieżek, więc nad dżunglą krążą też helikoptery. Czasami udaje im się coś znaleźć, a wtedy farmy są palone - zwłaszcza nie wiedząc, gdzie są banany, a gdzie koka.
Dużym problemem i powodem nienawiści do władz było to, że całe wioski mogły zostać bez środków do życia.Spuścizna kartelu z Cali: jest zniszczona przez ogień, ale koka jest wszędzie.
Dużym problemem i powodem nienawiści do władz było to, że całe wioski mogły zostać bez środków do życia.Spuścizna kartelu z Cali: jest zniszczona przez ogień, ale koka jest wszędzie.
Wybrzeże Atlantyku przyciąga znacznie więcej turystów. Są tam plaże Cartageny, parki narodowe z rozwiniętą siecią dróg, a w obszarach górskich - zaginione indiańskie miasto "Ciudad Perdida", kolumbijskie Machu Picchu.
- Tej wiosny nie zabieramy tam turystów.
- Dlaczego nie? Co tam jest? FARC czy narkotyki?
- Jedno i drugie. Kilka dni temu grupa turystów została wzięta jako zakładnicy - byli w drodze do zaginionego miasta i natknęli się na fabrykę. Nie oglądacie telewizji?
- Nie ma już wyjścia?
- Niech wojsko najpierw się tym zajmie.
Na bezludnej plaży w Cartagenie wpada miejscowy, rozkłada koraliki i drewniane figurki zwierząt. Próbuje zgadnąć, skąd jestem, i z jakiegoś powodu decyduje, że jestem albo z Chile, albo z Argentyny. Nie "gringo".
- Tej wiosny nie zabieramy tam turystów.
- Dlaczego nie? Co tam jest? FARC czy narkotyki?
- Jedno i drugie. Kilka dni temu grupa turystów została wzięta jako zakładnicy - byli w drodze do zaginionego miasta i natknęli się na fabrykę. Nie oglądacie telewizji?
- Nie ma już wyjścia?
- Niech wojsko najpierw się tym zajmie.
Na bezludnej plaży w Cartagenie wpada miejscowy, rozkłada koraliki i drewniane figurki zwierząt. Próbuje zgadnąć, skąd jestem, i z jakiegoś powodu decyduje, że jestem albo z Chile, albo z Argentyny. Nie "gringo".
- Masz dziwny akcent. Chcesz spróbowaćprawdziwej Kolumbii?
- Co masz? Tutaj?
- Oczywiście, trzeba docenićjakość.Jest za darmo.Jeśli chcesz więcej, płacisz.
- To stara sztuczka, amigo. Wiem... Przykro mi, ale nie mam dziś pieniędzy.
-Możesz nawet zapłacić kartą kredytową!
- Co, płacisz od tego podatki?
- Cóż, bracie, to nie tak, że sprzedaję ci kokainę. Wybieraj. Tu koral, tu perły. Oczywiście nie prawdziwe. Nie chcę cię oszukiwać. Tu są zwierzęta, mój brat rzeźbi je w drewnie. Co ci się podoba?
- Podobami się krokodyl...
- Co masz? Tutaj?
- Oczywiście, trzeba docenićjakość.Jest za darmo.Jeśli chcesz więcej, płacisz.
- To stara sztuczka, amigo. Wiem... Przykro mi, ale nie mam dziś pieniędzy.
-Możesz nawet zapłacić kartą kredytową!
- Co, płacisz od tego podatki?
- Cóż, bracie, to nie tak, że sprzedaję ci kokainę. Wybieraj. Tu koral, tu perły. Oczywiście nie prawdziwe. Nie chcę cię oszukiwać. Tu są zwierzęta, mój brat rzeźbi je w drewnie. Co ci się podoba?
- Podobami się krokodyl...
Kilka dni później w parku pojawił się krokodyl. Prawdziwy, dwumetrowy krokodyl, wyskoczył na nas z bagna, przeszedł pięćdziesiąt metrów po piasku do oceanu w dziesięć sekund i zanurzył się w wodzie. Chłodził się w morskiej wodzie, wpatrując się we mnie żółto-zielonymi oczami.
Kartele narkotykowe i rewolucjoniści, jak się w tym momencie wydawało, zdecydowanie nie byli tu najniebezpieczniejszymi mieszkańcami. Gabriel García Márquez raczej o tym nie mówił. Narcos też nie, tylko jakieś bzdury o realizmie magicznym. Prawdopodobnie o tym myślisz, kiedy jesteś ciągnięty gdzieś w dżungli.
Prawie cała kokaina na świecie jest produkowana w Kolumbii, Boliwii i Peru. PrzezMeksyk trafia do Stanów Zjednoczonych, przez porty w Hiszpanii i Portugalii do Europy, po drodze przemierzając Afrykę.
Kartele narkotykowe i rewolucjoniści, jak się w tym momencie wydawało, zdecydowanie nie byli tu najniebezpieczniejszymi mieszkańcami. Gabriel García Márquez raczej o tym nie mówił. Narcos też nie, tylko jakieś bzdury o realizmie magicznym. Prawdopodobnie o tym myślisz, kiedy jesteś ciągnięty gdzieś w dżungli.
Prawie cała kokaina na świecie jest produkowana w Kolumbii, Boliwii i Peru. PrzezMeksyk trafia do Stanów Zjednoczonych, przez porty w Hiszpanii i Portugalii do Europy, po drodze przemierzając Afrykę.
Kokaina stała się modna w latach siedemdziesiątych, następnie przeniknęła do masowej świadomości poprzez filmy i programy rozrywkowe, stała się atrybutem życia bohemy i synonimem sukcesu. I nigdzie się nie wybiera.
Botero dwukrotnie namalował śmierć Pabla. Jeden obraz znajduje się teraz w Bogocie, drugi w Medellín. Na drugim obrazie Pablo już nie żyje. Te same góry, bose stopy, nagi brzuch z dziurą po kuli wystającą spod koszuli, dziury po kulach, płacząca kobieta poniżej i dym unoszący się z kominów nad dachami miasta.
Pablo Escobar nie żyje. Ale Kolumbia i świat wciąż nie mogą się z tym pogodzić. Kręcenie oper mydlanych o pokonaniu mafii narkotykowej niewiele pomaga.
Botero dwukrotnie namalował śmierć Pabla. Jeden obraz znajduje się teraz w Bogocie, drugi w Medellín. Na drugim obrazie Pablo już nie żyje. Te same góry, bose stopy, nagi brzuch z dziurą po kuli wystającą spod koszuli, dziury po kulach, płacząca kobieta poniżej i dym unoszący się z kominów nad dachami miasta.
Pablo Escobar nie żyje. Ale Kolumbia i świat wciąż nie mogą się z tym pogodzić. Kręcenie oper mydlanych o pokonaniu mafii narkotykowej niewiele pomaga.
